Nguyên lý chống ẩm - Tủ chống ẩm - Cách chống ẩm cho máy ảnh máy quay đồ dùng
Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm. Nhiệt độ trung bình trong năm trên 21ºC, lượng mưa hàng năm từ 1500mm đến 2000mm. Độ ẩm trên dưới 80%. Biển Đông Việt Nam mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dương dẫn tới mùa xuân rất ẩm ướt. Độ ẩm nhiều khu vực phía Bắc lên tới 100% khiến không khí ẩm thấp, mưa lép nhép. Là môi trường lý tưởng để nấm mốc phát triển, quá trình Oxy hóa xảy ra. Bài viết này tôi hướng dẫn các bạn về nguyên lý hoạt động của tủ chống ẩm cũng như bảo quản và chống ẩm cho đồ dùng từ rẻ tiền đến cao cấp tùy theo thực tế để áp dụng.
I. Sử dụng hạt silica gen hấp thụ ẩm:
1. Dùng silica gen trực tiếp thủ công chi phí thấp:
- Đặc trưng Bề mặt riêng silica gen lớn, từ 200-800m2/g (thường là 800m2/g). Silica gel là chất vô cơ bền, không độc, bảo quản, vận chuyển dễ dàng. Là loại hút ẩm có giá thành thấp,hiệu quả kinh tế cao, được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực hút ẩm, chống mốc, Không có nguy cơ ảnh hưởng tới sản phẩm mà nó tiếp xúc.
- Được biết đến tử thế kỷ 17 nhưng những nghiên cứu về các tính chất của nó cũng như quá trình tổng hợp và ứng dụng của silica gen chỉ thực sự được bắt đầu vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Năm 1861, Graham đã có những nghiên cứu đầu tiên mặc dù những quan sát về quá trình gel hóa này đã được đề cập sớm hơn. Đến đầu Thế kỷ 20 thì quá trình tổng hợp sản xuất silica gen lần đầu tiên được đề cập đến trong các báo cáo khoa học là vào năm 1919 bởi giáo sư Walter A. Patrick. Trong Thế chiến thứ I, silica gen đã được sử dụng làm chất hấp phụ khí và hơi trong các mặt nạ dưỡng khí. Trong Thế chiến thứ II, silica gen được sử dụng để làm chất chống ẩm cho các khí tài quân đội, các loại thuốc... Silica gen còn được sử dụng làm chất xúc tác cho các quá trình sản xuất nhiên liệu, làm chất độn (SiO2) trong cao su tổng hợp. Ngày nay, silica gen đã trở thành một loại vật liệu có rất nhiều ứng dụng trong đời sống cũng như trong công nghiệp. Từ những gói hạt chống ẩm đơn giản cho thực phẩm, dược phẩm đến các loại vật liệu hấp phụ cao cấp sử dụng trong phòng Thí nghiệm hay công nghiệp; các loại chất mang, chất xúc tác... tất cả đều có thể làm từ silica gen. Ở các nước có nền công nghiệp hóa chất mạnh như Ấn Độ, Trung Quốc các công ty mỗi năm sản xuất hàng triệu tấn sản phẩm bắt nguồn từ silica gen. Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, các nghiên cứu về silica gen ngày càng được phát triển sâu rộng hơn, mở ra nhiều hướng ứng dụng mới trong công ngiệp cũng như trong đời sống hàng ngày.
Các bạn tham khảo cách dùng silica gen kết hợp túi nhựa, hộp nhựa để chống ẩm cho máy ảnh và đồ vật theo video sau:
Khi mở các hộp bánh kẹo, đồ vật mới mua về có gói silica gen thì đừng bỏ đi mà giứ lại để bảo quản đồ dùng trong gia đính.
- Khi các hạt silica gen hấp thụ đủ nước không thể hấp thụ thêm thì hãy làm bay hơi nước để tái sử dụng. Các bạn có điều kiện thì cho các gói silica gen vào lò nướng ở 110°C đến khi nhìn thấy hạt silica gen về màu sắc ban đầu. Còn không có điều kiện làm theo video sau
Ưu điểm: Giá thành rẻ, có thể áp dụng đa dạng trong thực tế cuộc sống
Nhược điểm: Thủ công mất thời gian sấy khô hạt silica gen và không biết độ ẩm chính xác bảo quản.
2. Dùng silica gen tự động, bán tự động chi phí trung bình tới cao:
* Nguyên lý hoạt động trong video dưới
Hệ thống đầy đủ này thường áp dụng cho các phòng thí nghiệm hoặc đòi hỏi độ chính xác cao. Giá thành cao. Do đó trong thức tế nhà sản xuất có thể sẽ bỏ bớt các bước trong quá trình để tạo ra đa dạng sản phẩm cũng như giảm giá thành.
* Ứng dụng và sản phẩm trên thị trường:
- Hộp chống âm bảo quản silica gen bán tự động giá rẻ:
Cấu tạo gồm: Một hộp nhựa lớn có gioăng cao su để tăng độ kín khi đóng hộp, hộp có thể có đồng hồ báo độ ẩm hoặc không. Một hộp nhỏ đựng silica gen cùng bộ sinh nhiệp bằng điện để sấy khô hạt silica gen như hình dưới
Ưu điểm: Giá rẻ, có thể tự mua các thành phần về lắp ráp hoặc thay thế khi bị hỏng.
Nhược điểm: Tuy có đồng hồ báo độ ẩm nhưng rất khó để điều chỉnh độ ẩm mong muốn (có thể nói là không điều chỉnh được).
- Tủ chống âm bảo quản silica gen cơ học bán tuần hoàn (chu trình hở)
Khi hoạt động, bộ phận hút ẩm (chứa Silica gel) hút ẩm bên trong tủ, lúc này van thông với bên ngoài đóng lại, van thông với bên trong tủ được mở.
Khi Silica gel no hơi ẩm, van thông với bên trong tủ đóng lại, van thông với bên ngoài tủ mở ra, bộ phận hút ẩm được sấy khô (bởi các cuộn dây nhiệt), hơi ẩm từ bộ phận hút ẩm sẽ được đẩy ra ngoài.
Khi không khí ẩm trong bộ phận hút ẩm được sấy khô nó sẽ quay lại quá trình làm việc ban đầu.
Ưu điểm: giá thành rẻ, hút ẩm nhanh.
Nhược điểm: Khó khống chế độ ẩm và mức tiêu hao điện năng cao do quận dây nhiệt
Lưu ý: Đây cũng là nhược điểm lớn nhất khi sử dụng hạt Silica gel trong các thiết bị chống ầm đó là phụ thuộc số lần hoàn nguyên (no hơi ẩm - sấy khô). Thường từ 6 tháng đến 1 năm phải thay hạt Silica gel. Không thay hạt Silica gel mất khả năng hấp thụ nước -> tủ không còn tác dụng. Do đó phải bảo dững theo định kỹ, độ bền của thiết bị không cao. Nhà sản xuất thường bảo hành 6 tháng đến 1 năm.
II. Làm lạnh trừ ẩm
- Nguyên lý hoạt động của tủ hút ẩm tuần hoàn nén áp suất không khí
Video mô phỏng hoạt động
Sơ đồ khối hút ẩm
Từ nguyên lý trên tùy theo nhà sản xuất có những cải tiến sẽ tạo ra các tủ hút ẩm có giá thành khác nhau.
Những tủ theo nguyên lý này độ bền từ 5 đến 10 năm. Không cần bảo dưỡng, tiết kiệm điện, có thể điểu chỉnh độ ẩm đúng như người dùng mong muốn